Om onze omgeving nog mooier en beter te maken voor dier, plant en mens, hebben de bewoners het project ‘Midlaren In Zicht’ opgezet. Dat doen we samen met Landschapsbeheer Drenthe (LBD) en de Brede Overleggroep Kleine Dorpen (BOKD).

We hebben aan de hand van de prioriteiten van Midlaarders een ambitiedocument gemaakt. Het heuglijke nieuws is dat we daarvoor subsidie hebben gekregen. We kunnen dus aan de slag.

Vogelnestkastjes  opgehangen

Tijdens de lente hebben vogels het druk: partner zoeken, nest bouwen, eieren leggen, broeden en jongen groot brengen. Soms twee keer achter elkaar.

Woensdagmiddag 4 januari hebben kinderen uit het dorp met behulp van een aantal oudere dorpelingen vogelnestjes in elkaar gezet en beschilderd. Deze zijn door LBD ter beschikking gesteld om de vogels een handje te helpen. Brenda en Erwin (familie Hillenga, hoek Tolhuisweg/Groningerstraat) openden hun met ballonnen versierde schuur voor deze activiteit, die Willy van de Berg had georganiseerd. Ze zorgden voor de nodige attributen en heerlijke chocolademelk en cup cakes. Het was een geslaagde middag. Zie de foto’s elders in het Kabinet.

Het is de bedoeling dat de ‘eigenaren’ zelf het kastje aan de openbare weg ophangen en jaarlijks schoonmaken.

De LBD wil graag weten waar jullie ze gaan/hebben opgehangen. Zouden jullie dit willen doorgeven aan engelsmanmidlaren@gmail.com

Wat is de beste plek?   Hang het kastje met de vliegopening naar het noordoosten, minder wind dan zuidwest. Waar ’s middags de zon niet vol op schijnt, anders wordt het te heet voor de jongen. Hang ze op ongeveer 2 meter hoogte. Houd minimaal 15 meter afstand tussen nestkasten. Let op waar je een voederplek inricht en waar je de kasten ophangt. Bij een voederplek is het vaak te druk voor de broedende vogel en trekt rovers aan. Zorg ervoor dat het kastje stevig hangt en ophangen met roestvrije spijkers. Hang de kasten een beetje schuin, zodat het regenwater niet via het scharnier van de deksel naar binnen kan lopen.

Biodiversiteit in de tuin vergroten

De vogels hebben niet alleen een nest(kastje) nodig, maar vooral insecten, rupsen en wormen voor de broodnodige eiwitten.

We gaan daarom dit Kabinet graag in op de vraag van een bewoner uit ons dorp die meer wil weten over welke planten en struiken nou goed zijn om in je eigen tuin te zetten, en hoe je kunt zorgen voor meer biodiversiteit in de tuin.

Wat is biodiversiteit?

Een tuin heb je nooit alleen. Vogels bijvoorbeeld kunnen er voedsel vergaren, schuilen of zich er zo in thuis voelen dat ze er zich in voortplanten. Insecten kunnen er tijdelijk gast zijn maar zich ook permanent vestigen. Veel hangt af van de wijze waarop je de tuin hebt ingericht. In de regel is een tuin die van veel groen en weinig betegeling is voorzien altijd beter. Maar zonder de tuin nou helemaal te hoeven veranderen kan er met een aantal, toch vrij eenvoudige, aanpassingen al veel bereikt worden.

• Sta rommel toe in je tuin.
• Maak een mesthoop.
• Leg een vijvertje aan voor nog meer (water)beestjes.
• Geef de tuin rust.
• Gebruik geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen.
• Zaai of plant inheemse en veel verschillende planten.

Plant inheemse struiken

Het planten van bloeiende en bes-dragende struiken heeft meerwaarde voor de biodiversiteit. Op de bloemen komen insecten af en de bessen zijn voedsel voor de vogels. 

Kies bij het planten van een struik voor inheemse soorten, dit zijn struiken die van nature in de omgeving voor komen.

De volgende struiken  zijn waardevol voor o.a. insecten en vogels:

• Vuilboom (Rhamnus frangula). De soort bloeit vrijwel de gehele zomerperiode door.
• Wilde lijsterbes (Sorbus aucuparia)
• Eenstijlige meidoorn (Crataegus monogyna)
• Geoorde Wilg (Salix aurita). Deze bloeit al vroeg in het voorjaar.
• Gewone Vlier (Sambucus nigra)
• Hondsroos (Rosa canina)
• Hazelaar (Corylus avellana)
• Sleedoorn (Prunus spinosa)
• Wilde Brem (Cytisus scoparius)

Let op: kijk voordat je struiken of bomen gaat planten naar de omstandigheden in de tuin. Voorbeeld: gaat het om een hele droge locatie, pas dan soorten toe die hierbij passen. Struiken die goed passen bij droge omstandigheden zijn de Gewone Vlier en de Wilde Brem.

Zorg voor bloeiende planten

Bloeiende planten zijn heel waardevol voor insecten. De bloemen bieden nectar en stuifmeel voor o.a. wilde bijen. Enkele voorbeelden die goed in de tuin toegepast kunnen worden zijn: Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare), Gewoon Duizendblad (Achillea millefolium), Knoopkruid (Centaurea jacea), Wilde marjolein (Origanum vulgare), Voor de bijen: Paardenbloem (Taraxacum officinale) en verschillende soorten klavers (Rode klaver, Witte Klaver, Moerasrolklaver). Door de tuin minder te maaien kunnen planten zoals de klaver en de paardenbloem tot bloei komen, waar veel insecten van profiteren. Laat deze planten rustig staan en maai ze niet af.

Plant een fruitboom

Op veel erven in Drenthe was vaak een fruitboomgaard te vinden, met oude Drentse fruitboomrassen. Dit gaat om hoogstamfruitbomen. 

Fruitbomen hebben voor insecten en vogels veel meerwaarde. De bloesem biedt nectar en stuifmeel voor bijen en de bomen brengen beschutting (en nestelmogelijkheid) voor vogels.

Plant een meidoornhaag

De Eenstijlige Meidoorn (Crataegus monogyna) is een plant die in het verleden veel als haag werd toegepast, dit als afscheiding om te dienen als veekering. Een meidoornhaag is een belangrijk landschapselement waar dieren beschutting in kunnen vinden.

Leg een takkenril aan. Een takkenril biedt voedsel en nest- en schuilmogelijkheden voor verschillende zoogdieren, amfibieën, insecten en vogels. Voer de takken die vrijkomen bij het snoeien daarom niet af, maar verwerk ze in een takkenril.

Diversiteit in de tuin

Om de tuin aantrekkelijk te maken voor verschillende diersoorten is het belangrijk om veel variatie te maken. Kies voor verschillende bloeiende struiken en planten. Op iedere struik komen weer andere diersoorten af.

Kies voor planten en struiken met verschillende bloeiperioden en zorg ervoor dat er bloeiende planten zijn van het vroege voorjaar tot het najaar.  

Zorg daarnaast voor voldoende schuilmogelijkheden en ruim niet alle takken en bladeren op, zo profiteert de egel van plekjes waar de bladeren mogen blijven liggen. De aanwezigheid van water in de tuin is ook belangrijk. dit kan gaan om een kleine vijver, maar ook is het mogelijk om een waterschaal in de tuin te plaatsen.

Enkele leuke video’s met tips voor de  tuin: Bescherm de wilde bij: www.youtube.com/watch?v=Il2z2nJ8NrI&t=2s Takkenril: www.youtube.com/watch?v=FUg7U8M02cg Een meidoornhaag: www.youtube.com/watch?v=-lKcwNIeaWo Boomgaard: www.youtube.com/watch?v=l0hClmY4hRU Bloemenweide: www.youtube.com/watch?v=Y63suA8iOQo Poel: www.youtube.com/watch?v=tfgOQyfCQdY   Kijk ook nog weer eens naar het artikel van MIZ in het Winter Kabinet.

Bloemrijke randen aanleggen

In Midlaren is het de wens om de landbouwpercelen meer te verbinden met de natuur die het Drentsche Aa-gebied zo kenmerkend maakt. Eén van de manieren hiervoor is het aanleggen van bloemrijke akker- en grasland-randen en bermen. Dit zijn randen die worden ingezaaid met inheemse kruiden en grassen die een aantrekkende werking hebben op insecten en vogels.

In maart zijn twee percelen aangepakt: Plankensloot en Heiveen. Hopelijk gaan we in de zomer de eerste resultaten zien.

Bomen en struiken planten

Om vogels en insecten beschutting te bieden is het belangrijk om bomen en struiken aan te planten met soorten die een dichte structuur hebben. Hierdoor kunnen soorten zich makkelijk door het gebied verplaatsen en er hun beschutting zoeken.

Op 19 maart hebben we een Boomplantdag georganiseerd met de bewoners. De gemeente heeft op deze plaatsen eerst de Vogelkers gerooid. Er werd stevig aan gepoot.

Wat gaan we nog meer doen?

De volgende activiteiten staan nog op ons programma voor dit jaar:

Bijenlint aanleggen

Een Bijenlint is een aaneenschakeling van initiatieven ter bevordering van de overlevingskansen van de bij. Dit kan in onze tuinen of in de akker- en bermranden in ons dorp met daarin bij-vriendelijke beplanting of bijenhotels. Een lint aan initiatieven dus om een geschikte woonplaats te maken voor bijen.

Plantjesmarkt

Aan de plantjesmarkt wil MIZ ook graag een bijdrage leveren. De plannen hiervoor zijn nog in de maak.

Nieuwe initiatieven

Op de plank liggen nog meer ideeën, zo zijn er diverse mensen die een boomwal of poel op hun land willen aanleggen. Kijk op www.midlaren.net om alle ambities te lezen.  

Mocht je door het lezen enthousiast worden om ons te versterken, dan ben je zeer welkom. Zo heeft Ite Buist, woonachtig aan de Groningerstraat, ons geholpen bij het in elkaar zetten van de Nestkastjes en gaat hij nu ook meedoen in de werkgroep. Welkom!

Heb je ideeën of wil je meedoen? . Meld je aan bij engelsmanmidlaren@gmail.com.

De werkgroep bestaat uit Michiel Kanon, Niesco Loerop, Reinoud Tjallema, Ineke Noordhoff, Erik Bergsma, Ina Huesken en Carla Engelsman.